Feyyat Özyazar, ORSAM Danışma Kurulu Üyesi, Gazeteci
Reyhanlı Belediyesi güneyi, İlçe Emniyet Binası’na batı tarafından 100 metre mesafede Suriyeli sığınmacıların yaşadığı evlerin ve namaz kıldıkları caminin kuzey tarafı, bomba yüklü olan ilk araç burada patladı.
Belediyenin arka kısmı, patlamanın olduğu yer, her perşembe semt pazarı olarak kullanılan “dört yol çatı” dediğimiz mevki. Araç, belediyenin güney bölgesinde bulunan elektrik trafosunun altına yerleştirilmiş durumdaydı.
Bu bölgede fotoğrafçı, berber, zücaciye, hediyelik eşya, bakkal, tavukçu, kuaför, mühendislik bürosu, kadın giyim mağazası, emlakçı ve pastane var. İnfilak eden araç bu iş yerlerinin tam karşısına yerleştirilmiştir. Aynı sokakta seyyar satıcılar, ticari araçlar ve özel araçlar var. Yan tarafında ise şehir merkezinden, Yenişehir Mahallesi bölgesine giden Atatürk Caddesi yani Antakya yolu var. Bu yol güzargahda her meslekten esnaflar, iş yerleri ve bürolar bulunmakta. Ayrıca Atatürk Caddesi üzerinde de çoğunlukla Suriyeli kiracıların yaşadığı apartman ve müstakil evler var.
Burada altı çizilerek ve tekrar tekrar okunması gereken bir hususu sizlerle paylaşmak isterim. İlk patlamanın bulunduğu bölgeye Suriye’nin İdlib İli’nden ve ilçelerinden göç eden insanlar yerleşmiş. Kişisel görüşüm patlamada İdliblilerin hedef alındığı yönünde. Çünkü bu bölgede yaralanan ve ölen Suriyeliler İdlib bölgesinden gelen insanlardır. Tabi ki Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları da bu patlamada ölmüşler, yaralanmışlar ve sakat kalmışlardır. Hala yoğun bakımda olan ve uzun süre tedavi altında olacak insanlar vardır.
Bu bölgedeki patlama sonucunda ölen insan sayısını tam olarak bilmiyorum. Ancak sorduğum kadarı ile 10 kişi olabilir. Bunların 2’si Suriye uyruklu diğerleri ise Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları. Yaralı sayısı ise bir hayli fazla.
Patlamanın olduğu yere yakın mesafedeki iş yerleri, meskenler tamamen yıkıldı. Bir bölümü oturulamaz hale geldi, bir bölümü ise yarı hasarlı. Atatürk Caddesi’nin yaklaşık 500 metrelik kısmı da cam patlaması, raf düşmesi ve eşya devrilmesi sonucu hasarlı iş yerleri ve hasarlı evler ile dolu. Bu çevrede en azından 300 m2’lik bir alandan bulunan evlerin camları kırıldı, kapıları ve pencereleri düştü.
İkinci patlamanın olduğu bölge, Reyhanlı’nın tam orta yerindeki PTT binasının önüdür. PTT’nin sağında ve solunda iş hanları, Halk Bankası, ticari yazıhaneler ve dershane var.
Bu bölgede tam bir katliam yaşandı. İlk patlama ile ikinci patlama arasında 5 dakikalık bir zaman var. Ben şehir merkezinde PTT binasına yaklaşık 300 metre uzaklıkta, bir kahvehanede oturuyordum. Saat 13.00’di. Patlama olduğunda, etrafta bulunan iş yerlerinin camları oturduğum kahvehaneye kadar geldi. Oturduğum yerin balkon kısmı şarapnel ve cam çerçeve parçaları ile doldu. Hafif yaralanmalar yaşandı. O bölge ucuz atlattı, ancak çarşı merkezi tamamen hasar gördü.
PTT binası Atatürk Caddesi’nin başladığı yerde. Yan tarafında Cumhuriyet Caddesi, diğer tarafında Kanatlı Caddesi, eski belediye binası, şehir göbeği, belediye pasajı, her meslekten dükkanlar ve çarşı camisi bulunmakta. Bu bölgenin tamamında maddi hasar var. Yine en azından 300 m2’lik bir alanda patlamadan dolayı evlerde hasarlar oluştu. Bazı evlerde çatılar çöktü, bazılarında ise balkonlar hasar gördü. Kırılan camın haddi hesabı yok. Esnaf büyük ölçüde zarar gördü.
İkinci Patlama’da Ölüm Sebepleri:
Birinci sebep: Birinci patlamada aracın bırakıldığı yerin geniş bir cadde olmasına karşın ikinci patlamada aracın bırakıldığı yer kaldırımlar dahil en fazla 20 metrelik dar bir cadde. PTT binası ile karşısındaki, sağındaki, solundaki iş hanları bitişik ve nizami olarak yapılan inşaatlardır. Bu dar alanda patlama olunca hem yankılanma çok oldu hem de meskûn yerlerdeki zarar.
İkinci sebep: Birinci patlamanın belediye binasının yanında olması nedeniyle, şehir merkezindeki insanları hem korkuttu hem de meraklandırdı. Çoğu insan aracına, motosikletine atlayıp belediye önüne gitmek üzere yola koyuldu. Ancak PTT önündeki yığılma caddenin tıkamasına sebep oldu. İşte ne olduysa o anda oldu.
Belki de bu şekilde planlanmıştı patlama. Taksiciler, motosikletliler, iş yerlerinden çıkan insanlar, yakın yerdeki kahvehane müşterileri, dershane öğrencileri ve banka önündeki bankamatikte bekleyenler… Bütün bu kalabalık yaklaşık 100 metrelik bir alanda sıkışmıştı ve bomba yüklü araç tam ortalarındaydı. Tıkanan trafik ve dolup taşan kaldırımlar, bu bölgede çok ölümlü bir faciaya sebep oldu.
Bu patlamada ölü sayısı birinciye nazaran daha fazlaydı ve iki yüze yakında yaralanan oldu. Yıkılan, yanan iş yerlerinin sayısı ise yüzlerce. Yine dikkat çeken ve üzerinde durulması gereken iki husus var;
Birincisi bölgede çok fazla işyeri var ve burada oturan insanların
