Hasan Kanbolat, ORSAM Başkanı
Müslümanların yaşadığı ülkelerdeki düşünce kuruluşlarını tarihte ilk defa bir araya getiren İslam Ülkeleri Düşünce Kuruluşları Forumu’ndaki (İstanbul, 28-30 Ocak) tebliğlerde ve müzakerelerde İslam Konferansı Teşkilatı’nda (IKT) reformların sürmesi gerektiği, Batı’da terörizmle İslam’ın özdeşleşmesinden duyulan kaygı, İslam ülkelerinde güvenlik sorunları ve 11 Eylül sonrası İslamofobia konuları ağırlıklı olarak tartışıldı. Ancak, forumun ana teması olan İslam ülkelerindeki düşünce kuruluşlarının ve bu kuruluşlarda çalışanların sorunları pek ele alınmadı. ‘İslam Ülkeleri Düşünce Kuruluşları Forumu’nda genel olarak İslam kökenli aydınların Batı’da giderek yükselen İslamofobia’dan ve İslam’ın terörizmle özdeşleşmesinden endişe duyduğu görülüyordu. Söz konusu Forum’da Müslümanlar arasındaki terör örgütlerinin nedeni olarak eğitimsizlik ve yoksulluk görüldü. Terörün nedeni gerçekten eğitimsizlik ve yoksulluk mudur? Terörün nedenini bu kadar basite indirgemek at gözlüğü ile 21. yüzyıl dünyasına bakmak olamaz mı? 11 Eylül’ü gerçekleştiren gençler ne eğitimsizdi ne de yoksul. Orta sınıf bir Batılıdan bile daha eğitimli ve zengindiler. O zaman eğitimli, zeki ve zengin bir genci kendini de yok etmeye götüren bir eylemi gerçekleştiren neden nedir? Doğru bildiğini gerçekleştirmek adına kendini de yok edecek eylemi yapmasının nedeni nedir? Nasıl bir köklü ve güçlü bir inanç dünya nimetlerinden faydalanan bir genci idealleri uğruna ölüme çekebilir? Yoksulluk, eğitimsizlik veya kandırılmak basit ve anlamsız çıkarımlar ise doğru yanıt nedir? Ancak, aşk ve inanç genç insana direnme ve haksızlıklarla mücadele gücü verir. 1990’lı yılların başında hem Batı Avrupa ve hem de Sovyet tipi solun çökmesinin tamamlanması ile birlikte 21. yüzyılda gençler hangi ideolojiye sarılarak ülkelerinin işgaline, ülkelerindeki eşitsizliğe, kronikleşen haksızlığa ve zulme karşı çıkma ve direnme gücü bulacaktır? Uluslararası şirketlerin kuklası hükümetlerin ve dünyanın büyük güçlerinin sahip olduğu güçlü silah teknolojisi ile donatılmış güvenlik güçlerinin ve düzenli orduların karşısında demokratik haklardan ve insan haklarından bile yoksun bırakılan güçsüzler ve güçsüzlerin temsilcileri olan aydınlar nasıl direnmelidir? 20. yüzyılın ilk yarısında sömürge dönemini yaşayan eğitimsiz ve yoksul Ortadoğu’da terör neden yoktu da 21. yüzyılın başında var? Bu soruların cevabını bulamazsak, çözümü farklı noktalarda aramazsak, at gözlüklerini çıkartıp daha geniş düşünmezsek terörü önlememizde mümkün olamaz. İslam ülkelerinde demokrasi olmadığı sürece, büyük güçlerin İslam ülkelerine düzenli ordularla işgali olduğu sürece, uluslararası şirketler hükümetleri halkların onayını almadan belirlediği sürece, güçsüzlerin ve aydınların karar alma süreçlerinde yeri olmadığı sürece terör olacaktır. Çözüm, demokrasidir. Çözüm, insan haklarıdır. Çözüm, siyasi haklardır. Çözüm, refah ve adaletin sağlanmasıdır. Çözüm, tarihe bakarak geleceği şekillendirmektir.
